Zabiegi chirurgiczne, zwłaszcza te związane z układem mięśniowo-szkieletowym, wiążą się z ryzykiem powikłań i długim okresem rehabilitacji. Jednak istnieje sposób na skrócenie tego procesu i poprawę wyników pooperacyjnych – prerehabilitacja. To planowane przygotowanie organizmu przed operacją, które pozwala wzmocnić ciało, zmniejszyć ryzyko komplikacji i przyspieszyć powrót do pełnej sprawności. Jak działa prerehabilitacja i dlaczego warto z niej skorzystać?
Czym jest prerehabilitacja?
Prerehabilitacja to proces obejmujący zestaw indywidualnie dopasowanych ćwiczeń fizycznych i działań przygotowujących organizm do operacji. Ma na celu:
- Wzmocnienie mięśni, które będą kluczowe w okresie pooperacyjnym.
- Poprawę zakresu ruchui elastyczności stawów.
- Zwiększenie wytrzymałości fizycznej, co ułatwia lepsze radzenie sobie z obciążeniami po operacji.
- Zredukowanie poziomu stresupsychicznego i przygotowanie pacjenta do procesu rehabilitacji.
Łukasz Korowaj, fizjoterapeuta i właściciel MoveCor Fizjoterapia, podkreśla:
„Prerehabilitacja to nie tylko forma przygotowania fizycznego. Dla pacjentów jest to także okazja, aby nauczyć się, jak odpowiednio dbać o swoje ciało po operacji, co znacznie zmniejsza ich lęk przed zabiegiem i przyspiesza powrót do zdrowia.”
Dlaczego warto postawić na prerehabilitację?
Dane statystyczne potwierdzają, że prerehabilitacja przynosi liczne korzyści:
- Około 30% szybszy powrót do pełnej sprawnościpo operacjach ortopedycznych w porównaniu z pacjentami, którzy nie byli poddani prerehabilitacji .
- Mniejsze ryzyko powikłań pooperacyjnych– badania wskazują, że pacjenci, którzy przeszli prerehabilitację, mają o 50% mniejsze ryzyko wystąpienia powikłań takich jak zakrzepy, infekcje czy zapalenia płuc .
- Zredukowany czas hospitalizacji– średnio o 2-3 dni krótszy pobyt w szpitalu po operacji .
Jakie ćwiczenia obejmuje prerehabilitacja?
Program prerehabilitacji zależy od rodzaju planowanej operacji, ale zazwyczaj obejmuje:
- Ćwiczenia wzmacniające mięśniewokół stawu, który będzie operowany (np. biodra, kolana, barku).
- Ćwiczenia poprawiające mobilnośći elastyczność, które pomagają zminimalizować ograniczenia ruchomości po operacji.
- Ćwiczenia cardiowzmacniające układ krążenia i zwiększające wydolność organizmu.
- Edukację pacjentadotyczącą właściwego sposobu poruszania się, wstawania z łóżka czy korzystania z pomocy, takich jak kule, po operacji.
Prerehabilitacja a rehabilitacja pooperacyjna
Wielu pacjentów kojarzy rehabilitację z okresem po operacji, kiedy trzeba odzyskać sprawność. Jednak prerehabilitacja jest pierwszym krokiem, który przygotowuje ciało na nadchodzący zabieg i ułatwia proces powrotu do zdrowia.
„Dzięki prerehabilitacji pacjent po operacji ma lepszą kontrolę nad swoim ciałem i często szybciej odzyskuje zakres ruchów” – dodaje Łukasz Korowaj.
Przykładowe zastosowania prerehabilitacji
- Operacje ortopedyczne(wymiana stawu biodrowego, kolanowego): Wzmacnianie mięśni wokół stawu, który będzie operowany, jest kluczowe dla przyszłej mobilności i zminimalizowania bólu pooperacyjnego.
- Operacje kręgosłupa: Poprawa elastyczności i stabilizacji mięśni grzbietu zmniejsza ryzyko powikłań i przyspiesza powrót do pełnej sprawności.
- Zabiegi kardiologiczne: Ćwiczenia cardio mogą poprawić wydolność serca, co jest kluczowe dla szybszego powrotu do zdrowia po operacji.
Przykłady sukcesów prerehabilitacji
Pacjenci poddani prerehabilitacji mają lepsze wyniki operacyjne, szybciej wracają do normalnej aktywności i rzadziej wymagają długotrwałej rehabilitacji po zabiegu. Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazały, że pacjenci poddani prerehabilitacji przed operacją stawu kolanowego, wracają do aktywności fizycznej średnio o 6 tygodni wcześniej niż ci, którzy nie przeszli tego przygotowania .
Podsumowanie
Prerehabilitacja to kluczowy element w procesie przygotowania do operacji, który przyspiesza regenerację i zmniejsza ryzyko powikłań. Dzięki wzmocnieniu ciała, poprawie zakresu ruchu i przygotowaniu pacjenta na wyzwania pooperacyjne, czas rekonwalescencji zostaje znacznie skrócony. Jeśli czeka Cię operacja, skonsultuj się z fizjoterapeutą i rozpocznij prerehabilitację, aby zapewnić sobie najlepsze możliwe wyniki leczenia.