Prerehabilitacja, czyli proces przygotowania ciała do operacji, zyskuje na popularności wśród pacjentów i specjalistów medycznych. Mimo to, wokół niej krąży wiele mitów, które mogą wprowadzać w błąd. Czy prerehabilitacja rzeczywiście działa? Kto może z niej skorzystać? Jakie są jej realne korzyści? Oto najczęstsze fakty i mity na temat prerehabilitacji, które rozwieją wszelkie wątpliwości.
Mit 1: Prerehabilitacja jest tylko dla sportowców
Fakt: Choć prerehabilitacja może być szczególnie korzystna dla sportowców przygotowujących się do operacji po urazach, nie jest zarezerwowana tylko dla nich. Prerehabilitacja może być stosowana przez każdego, kto planuje operację, zwłaszcza w kontekście ortopedycznym, np. przed wymianą stawu biodrowego, kolanowego czy operacją kręgosłupa. Celem prerehabilitacji jest przygotowanie ciała do nadchodzącego zabiegu, niezależnie od poziomu aktywności fizycznej pacjenta.
Łukasz Korowaj, fizjoterapeuta i właściciel MoveCor Fizjoterapia, wyjaśnia:
„Prerehabilitacja nie jest ograniczona do sportowców. W rzeczywistości większość pacjentów, którzy z niej korzystają, to osoby planujące zabiegi chirurgiczne, takie jak operacje ortopedyczne czy kardiologiczne, a nie profesjonalni sportowcy.”
Mit 2: Prerehabilitacja nie ma wpływu na wyniki operacji
Fakt: Przeciwnie! Prerehabilitacja ma bezpośredni wpływ na wyniki operacji i proces rehabilitacji pooperacyjnej. Badania pokazują, że pacjenci, którzy uczestniczyli w prerehabilitacji, szybciej wracają do pełnej sprawności oraz mają mniejsze ryzyko powikłań pooperacyjnych. Wzmocnione mięśnie, lepsza elastyczność oraz poprawiona wydolność organizmu sprawiają, że pacjent łatwiej radzi sobie z obciążeniami związanymi z operacją i szybciej przechodzi przez proces rekonwalescencji.
Mit 3: Prerehabilitacja nie jest potrzebna, jeśli jestem w dobrej formie
Fakt: Nawet osoby w dobrej formie mogą skorzystać z prerehabilitacji. Operacja stanowi dla organizmu duże obciążenie, a odpowiednie przygotowanie ciała może zminimalizować ryzyko komplikacji. Prerehabilitacja pomaga pacjentom nie tylko wzmocnić mięśnie, ale także nauczyć się odpowiednich technik radzenia sobie z ograniczeniami pooperacyjnymi, jak np. korzystanie z kul czy wykonywanie bezpiecznych ruchów po operacji.
Mit 4: Prerehabilitacja jest skomplikowana i wymaga specjalistycznego sprzętu
Fakt: Program prerehabilitacji jest dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta, co oznacza, że nie musi być skomplikowany ani wymagać zaawansowanego sprzętu. W większości przypadków ćwiczenia wykonywane w ramach prerehabilitacji obejmują proste techniki, takie jak wzmacnianie mięśni, rozciąganie, ćwiczenia oddechowe i podstawowe ćwiczenia cardio, które mogą być wykonywane w domu lub w gabinecie fizjoterapeuty.
Mit 5: Nie potrzebuję prerehabilitacji, bo rehabilitacja po operacji wystarczy
Fakt: Chociaż rehabilitacja pooperacyjna jest kluczowa, prerehabilitacja może znacząco przyspieszyć proces powrotu do zdrowia. Wzmocnienie ciała przed operacją pozwala pacjentom szybciej wrócić do aktywności po zabiegu. Badania pokazują, że pacjenci, którzy przeszli prerehabilitację, odczuwają mniejszy ból po operacji, szybciej odzyskują ruchomość w stawach i rzadziej wymagają długotrwałej rehabilitacji.
Mit 6: Prerehabilitacja nie działa przy ciężkich schorzeniach
Fakt: Prerehabilitacja może być niezwykle korzystna również dla pacjentów z poważnymi schorzeniami. Osoby z chorobami układu sercowo-naczyniowego, problemami z oddychaniem czy schorzeniami neurologicznymi mogą dzięki prerehabilitacji przygotować swoje ciało na zabieg i zminimalizować ryzyko powikłań. Przykładowo, ćwiczenia oddechowe przed operacjami klatki piersiowej mogą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia zapalenia płuc po operacji.
Mit 7: Prerehabilitacja jest zbyt czasochłonna
Fakt: Prerehabilitacja może być dostosowana do harmonogramu pacjenta. W zależności od rodzaju operacji, wystarczy nawet 20-30 minut dziennie prostych ćwiczeń przez kilka tygodni przed zabiegiem, aby osiągnąć pozytywne efekty. Regularność jest kluczem do sukcesu, a dobry fizjoterapeuta opracuje plan, który będzie efektywny, ale też dopasowany do codziennych obowiązków pacjenta.
Podsumowanie
Prerehabilitacja to potężne narzędzie, które może znacznie poprawić wyniki operacyjne, skrócić czas rekonwalescencji oraz zmniejszyć ryzyko powikłań pooperacyjnych. Pomimo wielu mitów, które krążą wokół tego zagadnienia, prawda jest taka, że prerehabilitacja przynosi wymierne korzyści pacjentom niezależnie od wieku, poziomu aktywności fizycznej czy rodzaju zabiegu. Jeśli planujesz operację, warto skonsultować się z fizjoterapeutą i rozpocząć program prerehabilitacji, aby dać sobie jak najlepsze szanse na szybki powrót do pełnej sprawności.